Horon eder barabelli atardık
FEHMİ GENÇ
EY GİDİ GÜNLER, HORON EDER BARABELLİ ATARDIK
Hayatım çok neşeli geçti benim. İlk Karadeniz horon ekibi içinde yer alanlardan bir tek ben kaldım, Allah uzun ömür verdi. Her yerde horon oynadım, Soldoylular gitmeden düğün başlamazdı…
-Fehmi Amca seni nasıl tanıtabiliriz?
1925 doğumluyum, Maçka’nın Soldoy Köyü’nde doğdum. Yorgancıyım. Babam Molla Hüseyin Hacıoğullarından şimdi soyadı Genç, caminin imamıydı. Annem Fatma. Allahın rahmetine kavuştu hepsi. 10 yaşında yetim kalınca gurbete çıktım, İstanbul’a geldim. İlk gelişim Küçükpazar’a. Sonra muhtelif yerlerde ticaret yaptım, sanatı öğrendim.
-Horona nasıl başladın, bize anlatabilir misin?
Horona çocukken başladım, uzaktan davul sesi duysam hemen oynamaya başlardım, kendi kendime öğrendim. İstanbul’a geldikten sonra çocukken, gençken düğünlerde araya girerek horonu öğrendim.
-Senin çocukluğunda köyde iyi horon oynayan kimler vardı?
O zamanlar köyde meşhur horoncular Yetim Temel Genç, Helimin Osman, Muhammet, Habeş Kemal, Kara Recep Genç, Tek tek Kahraman, Tektek Bilal, Kusur Mustafa Aydemir, Talip Yolsal idi. Hepsi Allahın rahmetine kavuştu. Bunlardan etkilendim, heves ettim. Horon dedin mi bambaşka…
-Nerelerde horon oynadın?
Karabdal’a giderdim, horon oynardım, gitmediğim yer kalmadı benim. Türkiye’nin her yerine gittim, horon oynadım. Düğünler olurdu, hemen bizi çağırırlardı. “Ali Genç, Fehmi Genç sahneye” derdiler. Sadece bizim köyde değil, diğer köylerde de düğünlerde bizi çağırırlardı, giderdik.
Horon dedin mi Soldoy bilinirdi, bizi çağırırlardı. Horonu en iyi Soldoylular oynardı. Eski oyunlar bambaşkaydı… Zurnayı Veizoğlu Hüseyin Kıranda, davulu Kara Gençağa ile Kazım çalardı, çok iyi sanatçıydılar. Benim zamanında İspela’dan Kemençeci Fehmi’yi çağırırdık, İlaksa’dan Kral Muzaffer gelirdi, çok iyiydiler.
Bıçak oyunun en iyi oynayan Kusur Mustafa, Talip Yolsal, Tektek Bilal, Tektek Ramazan. Miktar Osman bambaşkaydı. Paşa Ağa Aydemir çok güzel oynardı, iyi horoncuydu, Trabzon’da tanınırdı.
-İstanbul’da horon ekibini nasıl kurdunuz, neler yaptınız?
İlk Karadeniz oyununu kuranlardan hayatta kalan tek benim. Tertip edenlerden Nuriosmaniye’de Yorgancı Hasan Çavuş vardı. O ekipte oynayanlar Talip Yolsal, Tektek Kahraman, Tektek Bilal, Kusur Mustafa Aydemir. Onlar benden yaşlıydı ama ben hevesliydim, ekibe girmiştim.
Yunanistan’a da gittik. Gümülcine’de Kavala’da gösteri yaptık, Serez’e Atina’ya gittik, 1 ay kaldık. Hep horon oynadık, çok iyi karşıladılar. 1963’te. Başbakan Karamanlis’ti, Kıbrıs hadisesi çıkınca aramız açıldı. Orada Maçka’dan göç edenlerde tanıştık, ağladılar.
-Horon öğrenmek isteyen gençlere ne tavsiye edersin?
Horon bozuluyor, ahenk, titreme, figürler, çökmeler giderek bozuldu. Halbuki bunun ananeviye uygun yapılması lazım. Şimdiki oyunlar twiste benziyor, çabuk oynanıyor, bu yanlış. Eskiden akşama kadar oynardık ama yorulmazdık. Eski oyuncuların oynadığı şekilde yeni gençlere öğretmek lazım, yoksa anaeviden çıkıyor.
Fehmi Genç (1925-2017)
Soldoy, Maçka-Trabzon
Yorgancı
Söyleşi:Aclan Sezer Genç
7 Ocak 2016